Evlilik birliğini sona erdirmenin hukuki yolu boşanma davalarıdır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre boşanma davası anlaşmalı ve çekişmeli boşanma olmak üzere iki şekilde açılabilmektedir. Bu yazımızda eşlerin boşanma konusunda anlaşmaları halinde hızlı ve kolay bir şekilde amaçlarına ulaşabilecekleri anlaşmalı boşanma davaları anlatılacaktır.
Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin boşanmanın bütün sonuçları hakkında anlaşarak evlilik birliğini sona erdirdiği dava türüdür. Eşler boşanmanın sonuçları hakkında anlaştıkları konuları Boşanma Protokolü ile yazılı hale getirmek zorundadır. Boşanma Protokolünde; müşterek çocukların velayetinin kimde kalacağı, ödenecek nafaka bedeli, evlilik birliği içerisinde edinilen malların ne şekilde paylaşılacağı ve maddi – manevi tazminat konuları kararlaştırılabilir. Eşler anlaştıktan ve anlaştıkları konuları Boşanma Protokolü ile yazılı hale getirdikten sonra karşılıklı olarak akdederek boşanma sürecini başlatabilirler. Eşler boşanma davasını birlikte açabilecekleri gibi eşlerden birinin açtığı davayı diğer eşin kabul etmesi şeklinde de anlaşmalı boşanma davası açılabilir. Dava açılırken Boşanma Protokolü’nün dava dilekçesine eklenmesi gerekli olup ıslak imzalı hali ise en geç duruşma tarihinde mahkemeye sunulmalıdır.
Her ne kadar taraflar boşanmanın sonuçları hakkında özgürce anlaşma imkanına sahip olsa da davaya bakacak olan hakim Boşanma Protokolü’nün müşterek çocuklara ilişkin bölümlerini çocukların yararına uygun bulmalıdır. Hakim, gerekli gördüğü takdirde bazı değişiklikler yapabilir. Taraflar bu değişiklikleri kabul ederse boşanma bu şekilde gerçekleşecektir.
Bununla birlikte; anlaşmalı boşanmanın gerçekleşebilmesi kanunun belirlediği bazı şartlar bulunmaktadır. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi anlaşmalı boşanma şartlarını düzenlemektedir. Bu madde gereğince;
- 1. Evlilik birliği en az 1 yıl sürmüş olmalıdır.
Eşlerin anlaşmalı olarak boşanabilmesi için resmi nikah tarihlerinden itibaren en az 1 yıl süre geçmiş olmalıdır. Kanun koyucu toplumu oluşturan aileleri bu düzenleme ile korumak istemiştir.
- 2. Eşlerden her biri duruşmaya bizzat katılarak hakim karşısında boşanmak istediklerini açıklamalıdır.
Anlaşmalı boşanma davaları hızlı ve kolay bir şekilde boşanma imkanı sunmakla birlikte boşanma davası açıldıktan sonra mahkeme tarafından karar verilen duruşma tarihinde taraflardan her biri bulunmak zorundadır. Hakim eşleri bizzat dinleyerek boşanma şartlarını kabul edip etmediklerini eşlere sorar.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Nerede Açılmalıdır?
Anlaşmalı boşanma davalarının nerede açılacağı konusunda bir sınırlama bulunmamaktadır. Eşler kayıtlı adreslerinin bulunduğu yerden başka yerlerde de anlaşmalı boşanma davasını açabilir.
- Anlaşmalı Boşanma Davası Ne Kadar Sürer?
Anlaşmalı boşanma davaları hangi şehirde ve hangi adliyede açıldığına göre değişen süreler almaktadır. Şayet davaya bakacak Aile Mahkemesi’nin iş yoğunluğunun fazla olmadığı yerlerde ortalama 1-1.5 ay civarında bir süre içerisinde boşanma sağlanarak kesinleşmektedir.
- Boşandığım kocamın soyadını kullanmaya devam edebilir miyim?
Boşanılan kocanın soyadının kullanmaya devam edebilmek için soyadı kullanılacak eşin açık bir şekilde bu duruma onay vermesine bağlıdır. Anlaşmalı boşanma davalarında eşinin soyadının kullanmaya devam etmek isteyen eşlerin bu durumu mahkeme kararına yazdırması gereklidir.
- Talep edebileceğim nafaka bedelinin sınırı nedir? Nafaka bedeli neye göre belirlenir?
Türk hukukunda her bir tarafın ekonomik gücü oranında payına düşen nafakayı ödemesi prensibi geçerlidir. Bu nedenle bu konuda bir sınır olmamakla birlikte diğer eşin ekonomik durumu da nafaka bedelini belirlerken dikkate alınmaktadır. Yine çocukların zorunlu giderleri ile eşlerden birine nafaka ödenecekse ihtiyaçlarının miktarına göre nafaka belirlenmektedir.
